Categories
Achtergrond

Arnoud Boot: ‘Gasbaten vloek voor economie’

De Nederlandse overheid gebruikt de gasinkomsten verkeerd. Vasthouden aan de gasproductie om het begrotingstekort onder Europese normen te houden is kortzichtig en slecht voor de economie. Dat stellen economen Arnoud Boot (UvA) en Bas Jacobs (Erasmus). ‘Halen we het gas vandaag niet uit de grond, dan hebben we het in ieder geval morgen nog.’

De hoogleraren economie hielden hun betoog gisteren tijdens een debat in de Amsterdamse Academische Club over de staat van de economie. Het debat zou over de Nederlandse economie gaan, maar eigenlijk hebben de economen het de gehele avond vooral over Europa gehad. Zo verklaarden beide economen (gematigd) voorstander te zijn van een bankenunie, omdat banken volgens hen veelal te groot zijn om op lokaal niveau toezicht te houden.

Ook een ander actueel thema kwam uitgebreid aan bod: de gaswinning in Groningen. Recent kwam naar buiten dat de provincie het afgelopen jaar te maken had met meer en zwaardere aardbevingen én een recordaantal schademeldingen. Het kabinet nam vandaag een besluit over de toekomst van de gaswinning. Volgens Boot en Jacobs is het verminderen van de productie geen slecht idee.

Dutch Disease
‘In de jaren zeventig werd er wel gesproken van Dutch disease: het gas werd op een verkeerde manier uit de grond gehaald en de opbrengsten op een verkeerde manier besteed. We hebben boven onze stand geleefd,’ vertelt Boot.

Het te snel uitgeven van de gasopbrengsten zorgde volgens Boot voor hoge inflatie, waardoor Nederland duur werd voor het buitenland. ‘De normale industrie, waar je het als land van moet hebben, is weggezakt omdat die niet meer concurrerend was. De gasbaten zijn een vloek geweest voor de Nederlandse economie.’

Misplaatst accent
Volgens Jacobs wordt er bij de rijksbegroting nu alleen maar gekeken naar de schuldkant en niet naar de bezittingen. Als Nederland minder gas oppompt, betekent dit niet dat er minder bezittingen zijn, het gas zit immers nog in de grond, zo betoogt Jacobs. ‘Er ligt een totaal misplaatst accent op die 3 procent. Het maakt de houdbaarheid van de overheidsfinanciën alleen maar slechter. Op de lange termijn ondermijnen we de overheidsfinanciën.’

Arnoud Boot (links) en Bas Jacobs. Foto: Joost Knaap

Boot sluit zich hierbij aan. ‘Halen we het gas vandaag niet uit de grond, dan hebben we het morgen. Het gebeurt  nu zonder kosten-batenafweging, er is helemaal geen economische analyse.’

Om te illustreren dat een kortetermijnvisie veel schade kan toebrengen vergelijkt Boot Nederland met een bedrijf . ‘Als je een farmaciebedrijf hebt en de directeur besluit de onderzoeksuitgaven te halveren, zorgt dit ervoor dat de kortetermijnwinst wordt opgepoetst, maar research and development is essentieel bij een farmaciebedrijf. Daardoor kan het bedrijf op de lange termijn veel armer worden.’

Leave a Reply

Your email address will not be published.

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.